Παγκρεατίτιδα

Η παγκρεατίτιδα είναι φλεγμονή του παγκρέατος που προκαλείται όταν οι παγκρεατικοί χυμοί αντί να εκκρίνονται στο δωδεκαδάκτυλο μέσω του παγκρεατικού αγωγού, χύνονται μέσα στο ίδιο το πάγκρεας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προκαλούν οίδημα του παγκρεατικού ιστού, αγγειακή βλάβη και ισχαιμία του οργάνου. Επίσης εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος προκαλώντας βλάβη και σε άλλα απομακρυσμένα όργανα όπως στους πνεύμονες, στους νεφρούς και στα αγγεία.

Η παγκρεατίτιδα μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια και εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες. Όταν αναφερόμαστε στην παγκρεατίτιδα εννοούμε την οξεία παγκρεατίτιδα αλλά και η χρόνια μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί αιμορραγία, λοίμωξη και μόνιμη βλάβη των ιστών.

Τι προκαλεί παγκρεατίτιδα

Η Χοληδοχολιθίαση από την παρουσία λάσπης και μικρών λίθων στα χοληφόρα αγγεία που προκαλούν παροδική απόφραξη του παγκρεατικού πόρου, με συνέπεια αύξηση της πίεσης εντός αυτού με ή χωρίς παλινδρόμηση χολής που οδηγεί στην οξεία παγκρεατίτιδα. αποτελεί το 75-80% των περιπτώσεων.

Συμπτώματα

Μπορεί να μη δώσει κανένα σύμπτωμα, αλλά αυτό είναι σπάνιο. Το συχνότερο σύμπτωμα είναι πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα, που μπορεί να εξαπλωθεί στην πλάτη και να γίνεται οξύτερος όταν ο ασθενής τρώει ή πίνει. Εάν ο κοιλιακός πόνος εξαφανιστεί, δεν σημαίνει ότι βελτιώθηκε η κατάσταση του ασθενούς, διότι οφείλεται στο ότι το πάγκρεας δεν παράγει πλέον πεπτικά ένζυμα, άρα η κατάστασή του έχει επιδεινωθεί. Άλλα συμπτώματα είναι: ναυτία, έμετος, απώλεια βάρους, διάρροια, λιπαρά κόπρανα.

Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση από τον Χειρουργό και εξετάσεις αίματος, ούρων κοπράνων. Επίσης, υπερηχογράφημα κοιλίας, αξονική τομογραφία και ίσως άλλες εξετάσεις που θα κριθούν απαραίτητες.

Οξεία παγκρεατίτιδα

Η οξεία παγκρεατίτιδα εμφανίζεται αιφνίδια, λόγω παραγόντων που διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του οργάνου. Η διάγνωση και η ανεύρεση της αιτίας που προκαλεί τη φλεγμονή οδηγεί σε ίαση και αποκατάσταση της λειτουργικότητας του οργάνου, αλλά όχι πάντα. Εξαρτάται από τον τύπο της παγκρεατίτιδας:

Η σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα χαρακτηρίζεται από νέκρωση του παγκρεατικού ιστού, δυσλειτουργία απομακρυσμένων οργάνων (πνευμόνων, νεφρών, αγγείων) που μπορεί να εξελιχθεί σε πολυοργανική ανεπάρκεια, με σοβαρές επιπλοκές που είναι δυνατόν να οδηγήσουν, ακόμα και στον θάνατο. Αφορά μικρό αριθμό ασθενών.

Χρόνια παγκρεατίτιδα

Η χρόνια παγκρεατίτιδα εκδηλώνεται με χρόνιο πόνο στην κοιλιά, συμπτώματα που μπορεί να βελτιώνονται αλλά χωρίς να υποχωρούν τελείως. Προκαλεί παγκρεατική ανεπάρκεια με αποτέλεσμα τη δυσαπορρόφηση των λιπών και ινσουλινο – εξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη. Εάν οφείλεται σε κατάχρηση κατανάλωσης αλκοόλ, μετατρέπεται σε χρόνια υποτροπιάζουσα παγκρεατίτιδα.

Η κληρονομική παγκρεατίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε άτομο ηλικίας κάτω των 30 ετών και σε άτομα που άλλα μέλη της οικογένειάς τους έπασχαν από παγκρεατίτιδα. Εκδηλώνεται με επεισόδια κοιλιακού πόνου και διάρροιας που διαρκούν αρκετές ημέρες και επαναλαμβάνονται. Με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να εξελιχθεί σε χρόνια παγκρεατίτιδα.

Θεραπεία της οξείας παγκρεατίτιδας

Η θεραπεία είναι αρχικά φαρμακευτική. Εάν όμως η παγκρεατίτιδα επιμένει λόγω λίθων που προκάλεσαν απόφραξη ή παρουσιάζει επιπλοκές τότε διενεργείται λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή εντός 72 ωρών. Ασθενείς με λιθιασική παγκρεατίτιδα που μετά από φαρμακευτική αγωγή τα συμπτώματα υποχωρούν χωρίς να υποβληθούν σε χολοκυστεκτομή, σε ποσοστό 25% θα παρουσιάσουν νέα οξεία παγκρεατίτιδα.

Ειδικά στις περιπτώσεις νεκρωτικής παγκρεατίτιδας επιβάλλεται η χειρουργική αφαίρεση των νεκρωμάτων προκειμένου να αποφευχθεί η σήψη. Ο σχηματισμός παγκρεατικής ψευδοκύστης ή παγκρεατικού αποστήματος αντιμετωπίζονται με χειρουργική παροχέτευση του παγκρέατος.

Ο εξειδικευμένος Χειρουργός Παγκρέατος είναι αυτός που θα κρίνει τον χρόνο που είναι καλύτερο να γίνει η επέμβαση, αναλόγως της περίπτωσης του κάθε ασθενών και τα εξετάσεων που θα διενεργηθούν.

Εναλλακτική λύση αποτελεί η αναίμακτη μέθοδος της ενδοσκοπικής τεχνικής ERCP, η οποία είναι σκόπιμο να διενεργηθεί σε χρόνο μικρότερο των 48 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων της οξείας παγκρεατίτιδας.

Το Χειρουργείο της παγκρεατίτιδας είναι συνήθως η χολοκυστεκτομή, για να αφαιρεθεί ο λίθος που προκαλεί το πρόβλημα, αλλά μπορεί να είναι αναγκαία και η μερική παγκρεατεκτομή, εάν υπάρχει απόφραξη. Σε σπάνιες, πολύ σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να είναι αναγκαία και η ολική παγκρεατεκτομή.

ΠΑΓΚΡΕΑΣ